23.06.2022
WYSPY SAN JUAN
Niesamowity archipelag Wysp San Juan obfituje w bogatą florę i faunę. Wyspy te, położone w północno-zachodniej części USA, przy granicy z Kanadą przyciągają tłumy turystów. Zawdzięczają to zwierzętom, jakie można tu zobaczyć w ich naturalnym środowisku. Największym uznaniem cieszą się oczywiście wyprawy morskie oferujące obserwację orek, a także lwów morskich czy humbaków.
GEOLOGIA
Ponad 12 000 lat temu, lodowiec Vashon pokrył cały obszar warstwą lodu o grubości 4 200 stóp (1280 metrów). Ruchy lodowca wyszczerbiły masy lądu oraz wyrzeźbiły głębokie kaniony, które obecnie wypełnione są wodą morską. Lodowiec przesunął się na południe, pozostawiając za sobą głazy narzutowe z Kolumbii Brytyjskiej. Wyżłobił on powierzchnie skalne oraz ukształtował cztery szerokie pasma, znane jako cieśnina Juan de Fuca, Rosario, Georgia i cieśnina Haro, tworząc kanały wodne, otaczające Wyspy San Juan. Z brzegu wysp widać cztery wyraźne pasma górskie, powstałe w wyniku uskoków, fałdowań i działań wulkanicznych. Otaczają one wody śródlądowe. Na zachodzie wznoszą się Góry Olimpijskie i Pasmo Wyspy Vancouver, a na wschodzie- góry w Kolumbii Brytyjskiej. Te masywy górskie gromadzą zimą śnieg i dostarczają słodką wodę strumieniom, które wpadają do wewnętrznego morza Salish.
ARCHIPELAG SAN JUAN
Wyspy San Juan
Archipelag Wysp San Juan to grupa 175 wysp, położonych w stanie Waszyngton, znajdujących się w samym środku morza Salish, na północ od Seattle. Gdyby policzyć wszystkie odsłonięte wysepki podczas odpływu, liczba ta wzrosłaby do 700. 84 z tych wysp są oznaczone jako Narodowe Ostoje Dzikiej Przyrody (National Wildlife Refuges).
Wyspa San Juan
Na wyspie San Juan znajduje się miasto Friday Harbor, oddalone o 1 godzinę rejsu promem od Anacortes. Jest to druga co do wielkości wyspa o powierzchni 56 mil kwadratowych (145 km2) i zamieszkuję ją około 7 500 mieszkańców. W zachodniej części wyspy znajduje się Park Stanowy Limestone, znany również jako Park Obserwacji Wielorybów. Wzdłuż brzegu rosną krasnorosty (glony), które stanowią doskonałe siedlisko dla ryb przepływających z otwartego oceanu do okolicznych rzek. Miejsce na odpoczynek przy pięknych panoramach znajdziemy w Jackson’s Beach, South Beach, Jakle’s Lagoon, Cattle Point i 4th of July Beach. Park Stanowy Limekiln i Park Krajowy San Juan są znane z możliwości obserwowania orek oraz wielorybów.
Wyspa Lopez
Wyspa Lopez, mierząca 29 mil kwadratowych (72 km2), oddalona jest 45 minut rejsem promem od Anacortes. Zamieszkuje ją około 2500 mieszkańców. Zarówno Spencer Spit State Park, jak i Park Krajowy Odlin, oferują możliwość biwakowania i odpoczynku na łonie natury. Jest tu wiele miejsc, z których można podziwiać malownicze widoki na Cieśninę Haro, Góry Olimpijskie, Wyspę Vancouver, Cieśninę Juan de Fuca oraz Góry Rainier. Możemy tam obserwować ptaki morskie, foki, lwy morskie i wieloryby.
Wyspa Shaw
Najmniejsza z wysp obsługiwanych przez promy, ma powierzchnię 8 mil kwadratowych (niecałe 21 km2) i mieszka tu 235 osób. Jest to zdecydowanie najspokojniejsza z czterech głównych wysp. Jedyne miejsca noclegowe znajdują się w South Beach Park na Indian Cove. Znajduje się tam 11 pól namiotowych.
Wyspa Orcas
Wyspa Orcas o powierzchni 57 mil kwadratowych (niecałe 148 km2) jest największą ze wszystkich wysp. Zamieszkuje ją około 5 500 osób. Eastsound, duży fiord wyrzeźbiony przez lodowiec, przecina wyspę, przez co kształtem przypomina podkowę. Z punktu widokowego, umieszczonego na szczycie Góry Constitution o wysokości 2 409 m n.p.m. (najwyższego punktu w San Juans), roztacza się wspaniały widok na cały archipelag. Na wyspie znajdują się dwa parki stanowe: Park Stanowy Moran (gdzie można biwakować w Northend Camp) oraz Park Stanowy Pass.
JAK DOJECHAĆ NA WYSPĘ SAN JUAN
Z miasta Anacortes wypływają regularnie promy na Wyspę San Juan. Jeśli jedziesz np. z Seattle, aby dotrzeć do Friday Harbor, Anacortes jest punktem wyjścia do podróży promem na którąkolwiek z wysp. Poniżej znajdują się wskazówki dotyczące dojazdu do przystani promowej w Anacortes. Terminal Promowy Anacortes znajduje się na 2100 Ferry Terminal Road, Anacortes, WA 98221.
Aktualny cennik znajdziesz tutaj na oficjalnej stronie.
Aktualne kursy promu znajdziesz tutaj na oficjalnej stronie.
Wskazówki dojazdu z Seattle
Jedź autostradą nr 5, na północ do zjazdu Burlington. Skręć na zachód (w lewo) na autostradę nr 20, aż do Anacortes. W centrum Anacortes podążaj za znakami (San Juan Island Ferries) do przystani promowej.
Poniżej znajduje się mapa dojazdu z Seattle do terminalu promowego w Anacortes.
Wskazówki dotyczące jazdy z Bellingham
Jedź autostradą nr 5, na południe do zjazdu w Burlington. Skręć na zachód (w lewo) na autostradę nr 20, aż do Anacortes. W centrum Anacortes podążaj za znakami (San Juan Island Ferries) do przystani promowej.
Poniżej znajduje się mapa dojazdu z Bellingham do terminalu promowego w Anacortes.
Na wyspę można dostać się także samolotem.
Można również polecieć z Anacortes i Bellingham (ok. 95 USD w jedną stronę) na wyspę San Juan. Linia lotnicza San Juan (link tutaj).
KIEDY JEST NAJLEPSZY CZAS NA OBSERWACJĘ WIELORYBÓW?
Szczyt sezonu przypada na miesiące letnie, od połowy czerwca do połowy września. W tym czasie można spotkać orki, humbaki, lwy morskie i płetwale karłowate. Wieloryby są tu praktycznie przez cały rok, ale poza miesiącami letnimi ich występowanie w tych wodach jest rzadsze. W okresie zimowym (grudzień, styczeń) zazwyczaj nie organizuje się żadnych wycieczek z powodu mało przewidywalnej pogody, silnych wiatrów oraz niskich temperatur.
JAKĄ FIRMĘ ORGANIZUJĄCĄ REJSY WYBRAĆ?
Najrozsądniejszą opcją jest wybranie firmy, która jest członkiem Pacific Whale Watch Association- społeczności profesjonalistów w dziedzinie ekoturystyki, których łączy zaangażowanie w edukację, ochronę i odpowiedzialne oglądanie dzikiej przyrody. Członkowie PWWA na pierwszym miejscu stawiają dobro wielorybów, które obserwują i modelują właściwy kurs statku/ łodzi tak, by zwierzęta nie odczuwały stresu. Jest to ważne, ponieważ prywatne rejsy żeglarskie na tych wodach wywołują u wielorybów silny stres. Statki PWWA pomagają ograniczyć liczbę wykroczeń, uprzedzając prywatnych marynarzy za pomocą flagi ostrzegawczej o obecności wielorybów. Ponadto, ściśle współpracują z promami, tankowcami, statkami wycieczkowymi, wojskowymi i innymi jednostkami pływającymi. (zdanie było za długie) Informują je, by zwolniły gdy wieloryby znajdują się w pobliżu i tym samym zminimalizowały podwodny hałas, a także zachowały odpowiedni dystans.
Należy pamiętać, by w sezonie letnim zarezerwować wycieczkę minimum z tygodniowym wyprzedzeniem. W tym okresie jest tylu chętnych na morskie rejsy, że rezerwacja z dnia na dzień jest praktycznie niemożliwa.
Listę członków/firm należących do Pacific Whale Watch Association, znajdziesz tutaj na oficjalnej stornie.
CO TRZEBA ZABRAĆ NA REJS?
– Ciepłe ubranie (długie spodnie, bluza) – na wodzie jest znacznie chłodniej niż na lądzie (różnica może dochodzić nawet do 20 stopni Celsjusza przy silnym wietrze)
– Kapelusz lub czapka
– Płaskie buty, najlepiej z gumową podeszwą, np. tenisówki
– Kurtka przeciwdeszczowa lub wiatrówka
– Rękawiczki- szczególnie wiosną i jesienią
– Okulary przeciwsłoneczne
– Krem z filtrem przeciwsłonecznym
– Lornetka
– Aparat fotograficzny
– Butelka z wodą, nie może być szklana!!!
– Jedzenie/przekąski
– Plecak
WSKAZÓWKI
Przyjedź wcześniej
Wszyscy goście muszą zostać zameldowani i wejść na pokład 15 minut przed planowanym wypłynięciem. Warto przybyć co najmniej 30 minut przed godziną wypłynięcia, aby zapewnić sobie czas na znalezienie parkingu (i ewentualne zapłacenie za miejsce postojowe) oraz zabranie rzeczy przed wyruszeniem w rejs.
Porady dotyczące fotografowania
Jeśli wybierzesz opcję rejsu statkiem, warto udać się na górne pokłady widokowe. To daje fotografowi szersze pole widzenia i łatwiejsze dostrzeżenie zwierząt. Jeśli potrzebujesz dodatkowego podparcia, zamiast statywu warto wziąć monopod, z powodu małej ilości miejsca na górnych pokładach i żeby nie przeszkadzać innym fotografom.
A MOŻE KAJAKIEM?
San Juan Outfitters Whale Sanctuary Tour to dwu- lub trzydniowa wycieczka dla gości, którzy są już doświadczeni w kajakarstwie morskim lub mają dobrą kondycję fizyczną. Trasa ta przebiega przez tzw. Southern Resident Killer od zachodniej strony wyspy San Juan, a jej celem jest możliwość obserwacji dzikich zwierząt, w tym populacji orek. Ponieważ trasa ta przebiega w większości przez ich terytorium, taka forma wyprawy daje jedną z najlepszych szans na zobaczenie orki z bliska. Więcej informacji na temat wyprawy można przeczyć na oficjalnej stronie (link tutaj).
GDZIE NAJLEPIEJ JEST OBSERWOWAĆ ORKI Z BRZEGU?
By obserwować morskie zwierzęta, nie trzeba za każdym razem wybierać się na rejs statkiem w głąb morza. Na wyspie San Juan jest kilka miejsc, z których można podziwiać orki, morświny, lwy morskie, czy foki. Zawsze dobrze jest mieć przy sobie lornetkę.
Lime Kiln Point State Park
Lime Kiln Point State Park nosi oficjalną nazwę “Whale Watch Park”. Ten tytuł nie jest przypadkowy. Park ten, to naprawdę jedno z najlepszych miejsc do oglądania migrujących orek czy wielorybów. Wybrzeże parku składa się z urwisk, przez co głębokość wody przy brzegu dochodzi do kilkudziesięciu metrów. Pozwala to orkom i innym wielorybom płynąć bardzo blisko linii brzegowej. Niektórzy naukowcy spekulują, że orki wykorzystują strome dno morskie do łapania ławic łososi. Inne atrakcje, które można zobaczyć w parku, to zabytkowa latarnia morska z 1919 r. i pozostałości oryginalnego pieca do wypalania wapna, który uruchomiono w 1860 r., kiedy na okolicznych terenach wydobywano ten surowiec.
Narodowy Park Historyczny Wyspy San Juan
W pobliżu Latarni Cattle Point w Narodowym Parku Historycznym Wyspy San Juan, można zobaczyć lwy morskie. Zwykle wylegują się one na żwirowym wybrzeżu. Przy odrobinie szczęścia, możesz także dostrzec stada orek.
Westside Preserve
Westside Preserve to jedna z ulubionych okolic wśród miejscowych obserwatorów orek. Można więc stwierdzić, że Westside Preserve to idealne miejsce na bardziej prywatne doświadczenia. Mimo że rezerwat sprawia wrażenie odosobnionego, można do niego dojechać drogą West Side Rd. Na parkingu jest miejsce na kilkanaście samochodów.
San Juan County Park
Ten 12-hektarowy park w zachodniej części wyspy San Juan, jest doskonałym punktem do wodowania kajaków. Z tego miejsca można podpłynąć do terytorium orek. Istnieje możliwość popływania kajakiem w zatoce Smallpox lub wypłynięcia na otwarte morze, jeśli posiadasz odpowiednie zezwolenia.
JAKICH WYTYCZNYCH TRZEBA PRZESTRZEGAĆ
- Jeśli na jakiejkolwiek plaży spotkasz ssaka morskiego (np. fokę), upewnij się, że jesteś w odległości co najmniej 100 jardów (około 91 metrów) od zwierzęcia.
- Prywatni kajakarze powinni zapoznać się z kodeksem postępowania kajakarzy (Kayakers Code of Conduct). W przypadku wycieczek kajakowych z przewodnikiem, zwracaj uwagę na jego wskazówki dotyczące bezpiecznego oglądania dzikich zwierząt.
MĄDRE ŻEGLOWANIE
W 2011 roku w Ameryce weszły w życie przepisy wymagające od żeglarzy zachowania odległości 200 jardów (około 182 metrów) od zwierząt i utrzymywania wolnej drogi dla przepływających ssaków morskich. Przepisy te dotyczą wszystkich jednostek pływających (z pewnymi wyjątkami) na wodach śródlądowych stanu Waszyngton. Program o nazwie Soundwatch Boater Education Program przeprowadzany przez The Whale Museum, edukuje żeglarzy w zakresie odpowiednich sposobów obserwowania orek/wielorybów w ich środowisku.
Łodzie nie powinny być napędzane, jeśli wieloryb znajduje się w odległości do 100 jardów (około 91 metrów). Jeśli zwierzę znajduje się w odległości od 100 do 200 jardów (91-182 metry), operator powinien włączyć silnik i powoli oddalić się od niego na odległość 200 jardów (182 metry) lub więcej.
PROBLEM Z … ŁOSOSIEM
Orki z okolic San Juan zostały uznane za gatunek zagrożony wyginięciem w 2005 roku. W połowie lat 90. ubiegłego wieku, wokół wysp San Juan żyło około 100 osobników. Do lipca 2021 roku, ich liczebność spadła do 74. Jednym z głównych powodów tego stanu rzeczy, jest zmniejszająca się co roku populacja łososia, którym żywią się orki oraz inne zwierzęta, np. wydry morskie. Obecnie potomstwo orek nie jest już tak liczebne i często umiera przedwcześnie. Samice natomiast nie są w stanie wytworzyć wystarczającej ilości pokarmu, by je wyżywić. Z kolei samce nie dojrzewają na tyle, by móc się rozmnażać.
Głównym powodem zmniejszenia się populacji łososia są wybudowane w latach 1957-1975 przez Army Corps of Engineers 4 tamy na rzece Snake w południowym stanie Waszyngton. Zbudowano je w celu pobudzenia gospodarki miasta Idaho, poprzez transport towarów drogą rzeczną. Poniżej znajduje się trailer dokumentalnego filmu pt. „Dammed to Extinction”, który porusza temat tam na rzece Snake i problemów z tym związanych dla ekosystemu Wysp San Juan. Film był wielokrotnie nagradzany. Całość można obejrzeć na Amazonie (link tutaj).
CIEKAWOSTKA
Co roku ponad 500 000 turystów obserwuje wieloryby na wodach Waszyngtonu i Kolumbii Brytyjskiej wokół Wysp San Juan.
PODSUMOWANIE
Archipelag San Juan to niewątpliwie jedno z niewielu miejsc na świecie, gdzie turyści mogą z bliska obserwować orki czy inne ssaki morskie w ich naturalnym środowisku. Firmy organizujące rejsy, oferują swoim klientom najczęściej całodniowe, a także trzy- lub pięciogodzinne wycieczki. Możemy również skorzystać z prywatnych rejsów, co da nam większy komfort oraz „intymność” podczas obserwacji natury San Juan. Dla osób o dobrej kondycji fizycznej, ciekawą opcją będzie dwu- lub trzydniowy rejs kajakiem pod okiem przewodnika i możliwość przepłynięcia obok stada orek. Niezależnie od tego, którą opcję wybierzemy, na pewno będą to niezapomniane przeżycia.
San Juan Islands National Monument, Jeff Clark, źródło flickr.
Ryan Stone, źródło Unsplash.
San Juan Island, Washington, USA, Benjamin Massello, źródło Unsplash.
Harry Wegley, źródło pixabay.
Ryan Stone, źródło Unsplash (zdjęcie edytowane).